مراسم قرعهکشی جام جهانی ۲۰۲۶ جمعه ظهر به وقت شرق آمریکا در مرکز هنرهای نمایشی جان افکندی واشنگتن دیسی برگزار میشود، بهنوعی آغاز رسمی بزرگترین رقابتهای فوتبال جهان خواهد بود و در این شب مسیر ۴۸ تیم حاضر در جام جهانی مشخص میشود. هرچند حضور دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، و اهدای «جایزه صلح فیفا» به او، به این مراسم رنگوبویی سیاسی هم داده است.
بر اساس برنامه اعلامشده، این مراسم از ساعت ۲۰:۳۰ به وقت تهران آغاز میشود و حدود دو ساعت ادامه خواهد داشت. این نخستین دوره جام جهانی است که با شکل جدید ۴۸ تیمی برگزار میشود. از میان ۲۰۹ کشور آغازکننده مرحله مقدماتی، ۴۲ تیم تا امروز حضورشان را در جام جهانی قطعی کردهاند و شش سهمیه دیگر مانده است که تکلیف آنها در ماه مارس، از مسیر بازیهای پلیآف اروپایی و بینقارهای مشخص خواهد شد.
در قرعهکشی واشنگتن، نام هر ۴۲ تیم صعود کرده بههمراه شش برنده پلیآف در گلدانها قرار میگیرد تا ترکیب ۱۲ گروه چهارتیمی جام جهانی ۲۰۲۶ شکل بگیرد. شکل گروهبندی مانند دورههای قبل، بر پایه ردهبندی جهانی فیفا طراحی شده است. ایالات متحده، کانادا و مکزیک بهعنوان سه میزبان رقابتها، همراه با ۹ تیم برتر ردهبندی در گلدان اول قرار دارند. تیمهای بعدی بر اساس امتیازشان در ردهبندی جهانی در گلدانهای دوم و سوم جای میگیرند و گلدان چهارم به تیمهای ضعیفتر و همچنین شش سهمیه پلیآف اختصاص دارد.
بدین ترتیب، هر گروه متشکل از یک تیم از هر گلدان خواهد بود و محدودیت همیشگی فیفا نیز برقرار است؛ در هر گروه، تنها یک تیم از هر کنفدراسیون میتواند حاضر باشد؛ بهجز اروپا که در هر گروه حداکثر دو نماینده خواهد داشت.
فهرست اسامی هر گلدان که برای هواداران و مربیان از مدتها پیش زیر ذرهبین بود، از این قرار است که گلدان اول حاوی اسامی ۱۲ مدعی اصلی شامل کانادا، مکزیک، آمریکا، اسپانیا، آرژانتین، فرانسه، انگلستان، برزیل، پرتغال، هلند، بلژیک و آلمان است. گلدان دوم متشکل از تیمهایی است که در سالهای اخیر، خود را در سطح اول فوتبال جهان تثبیت کردهاند که در این دوره، کرواسی، مراکش، کلمبیا، اروگوئه، سوئیس، ژاپن، سنگال، ایران، کره جنوبی، اکوادور، اتریش و استرالیا خواهند بود. در گلدان سوم، کشورهای نروژ، پاناما، مصر، الجزایر، اسکاتلند، پاراگوئه، تونس، ساحل عاج، ازبکستان، قطر، عربستان سعودی و آفریقای جنوبی قرار دارند و گلدان چهارم نیز به اردن، کیپورد، غنا، کوراسائو، هائیتی، نیوزیلند، چهار برنده پلیآف اروپا و دو تیم برنده پلیآف بینقارهای اختصاص یافته است.
در ابتدا تیمهای گلدان نخست به ترتیب از گروه ای (A) تا ال (L) بیرون کشیده میشوند تا سرگروه هر بخش مشخص شود. سپس قرعهکشی با گلدان دوم، سوم و چهارم ادامه پیدا میکند تا پازل مرحله گروهی کامل شود. همزمان، فیفا و کمیته برگزاری اعلام خواهند کرد هر تیم در کدام شهر و کدام ورزشگاه در سه کشور میزبان مسابقه میدهد. برنامه کامل بازیها نیز طبق روال، یک روز بعد از قرعهکشی منتشر میشود.
مراسم پرزرقوبرق
در کنار اهمیت ورزشی این مراسم، امسال بخش بزرگی از توجه رسانهها به نقش ترامپ و جایزه تازهتاسیس «صلح فیفا» معطوف شده است. طبق گزارش پولتیکو، ترامپ ظهر جمعه به وقت واشنگتن (حدود ساعت ۱۹ به وقت تهران) در همان سالن کندی سنتر، این جایزه را دریافت میکند و سخنرانی مفصلی نیز ایراد خواهد کرد. فیفا این جایزه را برای تقدیر از «اقدامهای استثنایی» در جهت «صلح و همبستگی جهانی» معرفی کرده است.
مراسم قرعهکشی یک نمایش تلویزیونی تمامعیار هم تخواهد بود. به گزارش پولتیکو، آندرهآ بوچلی، خواننده نامدار اپرا، برنامه را افتتاح خواهد کرد و رابی ویلیامز و نیکول شرزینگر نیز روی صحنه خواهند رفت. در کنار ترامپ، کلودیا شینباوم، رئیسجمهوری مکزیک، و مارک کارنی، نخستوزیر کانادا، از مهمانان سیاسی اصلی این شب خواهند بود؛ ترکیبی که نشان میدهد جام جهانی ۲۰۲۶ از همان نقطه شروع، صحنه تلاقی فوتبال، دیپلماسی و نمایش سیاسی است.
در آمریکا، فدراسیون فوتبال این کشور همزمان در میدان تایمز نیویورک یک برنامه ویژه با عنوان «جاده ۲۶» تدارک دیده است و تماشاچیان میتوانند روی پردههای بزرگ، قرعهکشی را زنده دنبال کنند، در رقابتهای کوچک پنجنفره شرکت کنند و همراه با تحلیلگران مهمان، مسیر احتمالی تیمها در جام جهانی را مرور کنند.
شبکه فاکس، این مراسم را با گزارش انگلیسی و شبکه تلموندو آن را با گزارش به زبان اسپانیایی، بهطور زنده پوشش میدهند و پخش اینترنتی نیز از طریق وبسایت فیفا در دسترس خواهد بود.
غیبت پرجمعیتها و حضور شگفتانگیزها
البته بخش بزرگی از جمعیت جهان از این جشن بزرگ سهمی ندارند و غایباند، زیرا هند، چین، اندونزی، پاکستان و نیجریه، پنج کشور از شش کشور پرجمعیت دنیا، به این جام راه نیافتهاند و هواداران فوتبال در این کشورها باید برای خود یک «تیم دوم» انتخاب کنند. همین غیبت نگاهها را بیش از گذشته به سمت تیمهای کوچکتر و مسیر عجیب و الهامبخش آنها جلب کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
کوراسائو، با جمعیتی حدود ۱۵۵ هزار نفر و مساحتی کمتر از ۵۰۰ کیلومتر مربع، کوچکترین کشور در تاریخ جام جهانی است که توانست به مرحله نهایی برسد. تقریبا همه جمعیت این جزیره کارائیبی میتوانند در ورزشگاه متلایف نیوجرسی، میزبان فینال جام، روی سکوها بنشینند. سرمربی ۷۸ ساله این تیم، دیک ادووکات، که هدایت هشت تیم ملی مختلف را در کارنامه دارد، این صعود را «دیوانهوارترین ماجراجویی دوران مربیگری» خود توصیف کرده است.
کیپورد، دیگر کشور کوچک قاره آفریقا، پس از پیروزی قاطع سه بر هیچ مقابل اسواتینی و صدرنشینی در گروه خود، برای اولینبار راهی جام جهانی شده و بالاتر از تیم صاحبنامی مانند کامرون ایستاده است. ستون اصلی تیم را بازیکنان دوتابعیتی و متولد اروپا تشکیل میدهند؛ فوتبالیستهایی که دعوتنامه تیم ملی را گاه با یک پیام ساده در لینکداین دریافت کردند و از گوشهوکنار جهان برای پوشیدن پیراهن کیپورد به هم رسیدند.
ازبکستان نخستین کشور «دو بار محصور در خشکی» (فقط با کشورهای بدون دسترسی به آبهای آزاد هممرز) است که به جام جهانی میرسد. هدایت «گرگهای سفید» را فابیو کاناوارو، کاپیتان ایتالیا، قهرمان جهان در سال ۲۰۰۶، بر عهده دارد.
اردن نیز با صعودی تاریخی در امتداد مسیری که با رسیدن به فینال جام ملتهای آسیا ۲۰۲۳ و شکست کره جنوبی یورگن کلینزمن در نیمهنهایی آغاز شد، برای نخستین بار به جام جهانی رسیده است.
هائیتی در قاره آمریکا و جمهوری دموکراتیک کنگو نمادهایی از فوتبال در دل بحرانهای سیاسی و اجتماعیاند. سرمربی فرانسوی هائیتی به دلیل ناامنی گسترده، در ۱۸ ماه گذشته حتی یک بار هم وارد این کشور نشد، اما تیمش را پس از نیم قرن دوباره به جام جهانی رساند. در کنگو، تیم ملی «پلنگها» با شکست دادن کامرون و نیجریه در پلیآفهای قارهای، تا بازگشت به جام جهانی تنها یک پیروزی فاصله دارد؛ این موفقیت احتمالی برای این کشور گرفتار سه دهه جنگ داخلی، معنایی فراتر از فوتبال خواهد داشت.
عراق هم پس از برد جنجالی ۲ــ۱ مقابل امارات و صعود به پلیآف، امیدوار است با عبور از موانع پیش رو، برای دومین بار و پس از ۳۹ سال، به جام جهانی برسد. در اقیانوس آرام، کالدونیای جدید، با جمعیتی اندکی بیش از ۲۵۰ هزار نفر، و سورینام، پایینترین تیم در ردهبندی فیفا، همچنان در میان مدعیان باقیمانده، رویاهایشان را در پلیآف بینقارهای دنبال خواهند کرد.
حساسیتها برای ایران
برای فوتبال ایران، مراسم امشب دو وجه دارد؛ از یک سو، تیم ملی این کشور در گلدان دوم و کنار تیمهایی مانند کرواسی، مراکش و اروگوئه قرار گرفته است و در قامت یکی از قدرتهای درجه دوم جهان وارد قرعهکشی میشود. از سوی دیگر، حضور نمایندگان رسمی جمهوری اسلامی در واشنگتن، در سایه تنشهای سیاسی با دولت ترامپ و ماجرای صادر نشدن ویزا برای رئیس فدراسیون فوتبال ایران و دیگر اعضای فهرست مهدی تاج، به موضوعی بحثبرانگیز بدل شده است.
امیر قلعهنویی، سرمربی تیم ایران، امید جمالی، رئیس بخش بینالملل فدراسیون، و مهدی محمدنبی، سرپرست تیم و نایبرئیس فدراسیون، طبق برنامه در این مراسم شرکت خواهند کرد و مهدی مهدویکیا، ستاره سابق تیم ملی، هم به دعوت فیفا، جزو مهمانان ویژه است.
جام جهانی ۲۰۲۶ با الگوی تازه، تعداد بیسابقه تیمها و حاشیههای سیاسی پررنگ، قرار است نقطه عطفی در تاریخ این رقابتها باشد و داستان تیمهای کوچک، منافع اقتصادی فیفا، کشمکشهای دیپلماتیک و رویاهای هواداران در سراسر دنیا، همگی امشب روی صحنه کندی سنتر در واشنگتن، در هم تنیده میشوند.
امشب همه نگاهها به یک نقطه دوخته خواهد شد؛ مسیری که قرعه برای هر تیم، از برزیل و فرانسه گرفته تا ازبکستان و کوراسائو، ترسیم میکند و راهی که باید تا تابستان ۲۰۲۶ در ورزشگاههای آمریکا، کانادا و مکزیک طی شود.
